20 jaar hardlopen: de grote veranderingen

Twintig jaar geleden werden hardloopwedstrijden vooral georganiseerd door verenigingen – een groot verschil met 2016. Cees Pronk werkt zestien jaar bij een van de grootste sportorganisaties van Nederland, Le Champion. Toen hij daar begon met werken, organiseerde Le Champion al de Dam tot Damloop en de Egmond Halve Marathon. ‘De tijdregistratie en de inschrijving verliepen hand- matig. Soms werkten we met inschrijfformulieren die op de post gingen, maar ook inschrijven op de dag zelf was heel gewoon. Na het evenement werden alle uitslagen verwerkt in boekjes en opgestuurd. Daar kun je je wellicht niets meer bij voorstellen en eerlijk gezegd moet ik er zelf ook niet meer aan denken’, lacht Pronk.

Loopfestijn
Voetbalverenigingen organiseerden vroeger regelmatig ‘loopjes’ om de clubkas te spekken. ‘De Groet uit Schoorl Run is ook zo begonnen’, weet hij. Inmiddels is dit evenement uitgegroeid tot een grote hardloopwedstrijd met drie afstanden. Hardloopwedstrijden worden steeds vaker door professionele organisaties georganiseerd, niet zelden door betaalde krachten die er het hele jaar door mee bezig zijn. Le Champion was een van de eerste organisaties die dat op deze manier deed, later volgden de Tilburg Ten Miles en de Zevenheuvelenloop. ‘Sommige evenementen gaan een samenwerking aan met een grote partij zoals Golazo.’ Het is voor vrijwilligers nauwelijks meer te doen om een wedstrijd te organiseren vanwege de grote verantwoordelijkheid en de verzekeringen die moeten worden afgesloten. Pronk: ‘Vroeger trok je op met de gemeentelijke instanties zoals de politie en de brandweer. Die beperken zich tegenwoordig echter tot hun kerntaken. Goede doelen organi- seren steeds vaker zelf hun events en ook marketingbureaus vinden hun weg in de wereld van hardloopwedstrijden.’

Daling
‘Bewegen is goed voor je; het lijkt me een prima ontwikkeling dat er zoveel mensen aan events meedoen. Wandelen zal ook blijven groeien, gezien de vergrijzing en de trend om te blijven bewegen.’ Lange tijd waren ladies runs booming. Het aantal runs speciaal voor vrouwen bleef de laatste jaren groeien. Pronk ontdekte echter onlangs voor het eerst een daling in het aantal inschrijvingen. ‘Vrouwen mengen zich met de mannen of ze maken uitstapjes naar bijvoorbeeld obstacle runs. Ze blijven in elk geval wel hardlopen, dat zie ik ook terug bij de TCS Amsterdam Marathon. 38 procent van dedeelnemers is vrouw.’ Sowieso blijft het ‘traditionele’ hardlopen ongekend populair volgens Pronk, ondanks nieuwe events als color runs en obstacle races.’

Interactie
In de toekomst focust organisator Le Champion steeds meer op sfeer en beleving. Social media vormen een belangrijke factor in de interactie met de lopers en het publiek. ‘Bij de TCS Amsterdam Marathon gaan we werken met interactieve digitale borden waarop het publiek interactie heeft met de lopers via apps. Daarin proef je de passie van beide kanten.’ Hij laat zich inspireren door races in binnen- en buitenland, maar vooral door te luisteren naar wat deelnemers na afloop te vertellen hebben over de events van Le Champion. ‘Het is een kwestie van altijd blijven kijken, luisteren en meedenken en vooral niet achterover leunen.’

Lichter
Ook wat kleding betreft is er veel veranderd in twintig jaar. Wilma van Onna, eigenaar van Run2Day Rotterdam en voormalig professioneel atlete, ziet dat er nu veel meer kleur is en dat de materialen lichter zijn geworden. ‘Alles is dunner en ademt beter. Kleuren zijn feller geworden; vroeger was er meer rood-wit-blauw. Nu zie je ook veel roze, paars en pasteltinten – het mag allemaal wat gewaagder.’ Broekjes zijn ook veranderd. De ‘bikinislip’ wordt nog door wedstrijdatletes gedra- gen, maar verder is hij uit beeld verdwenen. Van Onna verkoopt minder korte tights en veel meer twee-in-éénshorts; een korte tight met een los broekje eraan vast, zowel voor mannen als vrouwen. ‘Capri’s zijn er nu voor mannen én vrouwen, al verkoop ik ze voor mannen zelden en voor vrouwen heel veel. Ik vind het een mooi item en je kunt deze een groot deel van het jaar dragen.’ Tegenwoordig kun je volgens Van Onna veel meer items met elkaar combineren en bieden merken uitgebreidere collecties aan. Ook zijn er meer ontwikkelingen met betrekking tot vezels en hun ademende werking.

Sportbeha
De laatste vier tot vijf jaar heeft de verkoop van vrouwenkleding een vlucht genomen; Van Onna verkoopt nu evenveel mannen- als vrouwenkleding. Ook de sportbeha’s worden gevarieerder aangeboden. ‘Vroeger kon je uit een of twee sportbehamerken kiezen, tegenwoordig bieden ook de kledingmerken zelf sportbeha’s aan, ook voor een grotere boezem en eventueel met opvulling.’ Een ontwikkeling waar veel lopers een groot plezier aan beleven, is het zakje met de rits. Twintig jaar geleden kon een sleutel alleen mee aan de schoenveter. Nu zit er in bijna elk broekje of shirt wel een ritszakje waar iets in bewaard kan worden zoals een sleutel of zelfs een smartphone. Met het oog op het najaar is ook de kleding met reflectie- materiaal een fijne ontwikkeling. ‘Er bestaat nu mooie kleding in felle kleuren met reflecterende items op de kleding zelf, zodat je niet meer zo’n lelijk hesje aan hoeft als je in het donker gaat trainen en toch goed zichtbaar bent.’

Fles
Een jaar of vijftien geleden ging er nog wel eens een loper over straat met zo’n doorzichtige drinkfles waarin een uitsparing zit voor een hand. De fles omhult daarmee de hand van de loper. ‘Die zie je nu praktisch nergens meer’, lacht Van Onna. ‘Drinkgordels voor om de heupen worden nog prima verkocht, al stappen steeds meer lopers over op een rugtas met waterzak. Die was vroeger vooral bedoeld voor ultralopers en bergwandelaars, maar tegenwoordig worden er ook halve en hele marathons mee gelopen.’

Sneakers
Ook schoenen zijn door de jaren heen veranderd. Volgens hardloopschoenexpert Marcel van der Kaaij (werkzaam bij Run2Day in Utrecht) veranderen de kleuren elke tien jaar drastisch. ‘In de jaren tachtig waren er veel gekleurde schoenen; die zie je nu terug in het straatbeeld als sneakers. In de jaren negentig waren hardloopschoenen wit, met een gekleurd logo. Tien jaar later werd daar zilver aan toegevoegd. Vanaf 2010 rent iedereen op fel- gekleurde schoenen. Ik denk dat door de informatie die merken krijgen van consumenten de merken steeds meer inzicht krijgen in wat hardlopers mooi vinden en graag dragen.’ In de toekomst verwacht Van der Kaaij dat er meer customized schoenen verkocht zullen worden. ‘Merken werken aan een bovenwerk uit één stuk. In combinatie met een 3D-geprinte zool zou je dan zelf je schoen kunnen samenstellen. Voor hardlopers betekent het dat ze hun voeten laten analyseren in de winkel en op basis van een schoenadvies hun hardloopschoenen laten maken. Het zou de ultieme schoenkeuze betekenen.’

Lichtgewicht
Sinds de jaren negentig is de demping in schoen- zolen zachter geworden en zijn schoenen lichter geworden. Dat brengt met zich mee dat het absolute onderscheid tussen trainings- en wedstrijdschoenen vervaagt. ‘Atleten kiezen nu vaker voor een lichte trainingsschoen dan voor een wedstrijdschoen. De demping daarvan is beter en hij gaat langer mee.’ Lichte schoenen zitten lekkerder, weet hij. ‘Daarbij laat een lichte schoen een betere loopstijl toe dan een zware. Trailschoenen waren vroeger de zwaarste schoenen ooit; nu zijn het juist lichtgewichten.’ De natural running- en barefootstijl maken sinds een paar jaar deel uit van het assortiment. Ze lijken de wat stevigere modellen niet te verdringen, maar juist naast elkaar te bestaan.

Loopband
Ook het analyseren van de loopstijl is aan veran- dering onderhevig. Twintig jaar geleden liep een hardloper een stukje op een loopband om zijn pas te analyseren. Op basis van deze analyse werden loopschoenen geadviseerd. Maar wat bleek: veel lopers waren de loopband niet gewend en liepen hier verkrampt op, waardoor er verkeerde schoenen geadviseerd werden. Als gevolg daarvan zijn de loopbanden vervangen door loopbanen. ‘En nu komt de loopband weer terug,’ weet Van der Kaaij. ‘Voor een compleet beeld filmen wij lopers die klachten hebben ook van de zijkant om hun houding en de landingsfase te bekijken. Met loopstijladvies en daarbij passende loopschoenen helpen we blessures op te lossen. Een loper die ontspannen beweegt op de loopband, levert overigens wél een waarheidsgetrouwe analyse op.’